Niet zo lang geleden stelden wij aan de onderhoudsgroepen van de mountainbikeroutes in Nederland de vraag om ons te vertellen aan welke tracks er op dit moment gewerkt wordt of wat de plannen zijn.
We kregen van de secretaris van MTB NoordWest uit Alkmaar een overzicht van de werkzaamheden in hun regio. MTB Noordwest is een vereniging vóór en dóór mountainbikers uit Noord-Holland, met een aantal duidelijke doelstellingen. Eén van die doelstelling van de club is:
"Een bijdrage leveren aan het onderhoud van bestaande-, en de aanleg van nieuwe mountainbike routes in de regio Noord-Holland. We doen dit in nauwe samenwerking met de beheerders van de gebieden waarin de routes zich bevinden".
Uit het onderstaande overzicht blijkt hoe ze deze doelstelling vorm geven:
- Schoorl (MTBroute Schoorl): De huidige route (Zuidlus) wordt voorlopig niet gewijzigd.Er wordt normaal onderhoud gepleegd. De Midden- en Noordlus worden komend jaar verder aangepakt en gereed gemaakt voor de opening. Het wachten is op het afgeven van een omgevingsvergunning. Alle andere procedures zijn nu in ons voordeel beslecht bij de Raad van State. Uiteraard zullen we aan de (geplande) opening aandacht geven. Hopelijk gaat dat dit jaar nog lukken. Zowel de rechtszaken als het onderhoud en materialen worden betaald uit de eigen middelen.
- Geestmerambacht (MTBroute Langedijk): De grote uitbreiding van de route laat nog even op zich wachten. Er moet eerst nog een grondruil plaatsvinden. Dit jaar hebben we toestemming om North-Shore’s te gaan maken en een kleine uitbreiding in het westelijke gedeelte. Onderhoud en materiaal worden betaald uit eigen middelen.
- Park van Luna (MTBroute Heerhugowaard):; Vorig jaar is begonnen met een nieuwe trailcrew. Er zijn plannen gemaakt en sinds jaren wordt er weer klein onderhoud gedaan. De route is weer berijdbaar en enkele kombochten zijn aangebracht. Bovendien is een begin gemaakt met de afwateringen. Komend jaar wordt de singletrack afgeschraapt zodat de hardere ondergrond weer boven komt en het pad breder wordt. Deze is overwoekerd. Verder mogen we een kleine uitbreiding in de vorm van een lus toevoegen. Onderhoud en materiaal wordt betaald uit eigen middelen.
- MTB-Spaarnwoude (MTBroute Spaarnwoude): Er wordt samengewerkt met MTB-Spaarnwoude. Er zijn daar mooie en ambitieuze plannen voor het parcours. Partick Jansen heeft een plan gemaakt voor een uitdagende, maar vooral ook een route voor alle niveau’s. Een route waarop het hele jaar gereden kan worden. De route zal dan ook geen last meer ondervinden van evenementen. Als het lukt de financiën rond te krijgen wordt er dit jaar begonnen. Wij zorgen voor het aanvangsbudget, MTB-Spaarnwoude regelt de subsidie aanvragen en samen zetten we eventueel een fundraising op. Verder faciliteren we MTB-Spaarnwoude en hebben we de samenwerking geïntensiveerd.
- MTB-Dijkgatbos (MTBroute Wieringerwerf): Er wordt gewerkt aan een uitbreiding. MTB Noord-West levert nu alleen een aantal vrijwilligers.
- MTB-Twiske (MTBroute Amsterdam): MTB Twiske werkt geheel zelfstandig. De uitbreiding en nieuwe route plannen voor Purmerend komen niet van de grond.
Vind je het leuk om op de hoogte te blijven van de werkzaamheden van MTB-NoordWest? Bekijk dan hun Facebook pagina.
Bij jij nu één van die honderden vrijwilligers die werken aan het onderhoud en verbeteren van een mountainbikeroute en wil jij dit ook delen? Stuur dan een mailtje met jullie werkzaamheden of plannen aan: support@mtbroutes.nl
Vele bestaande mountainbikeroutes ondergaan een update en nieuwe routes worden aangelegd. Doel? Meer uitdaging bieden. Deze routes vereisen wel meer skills van de gebruiker. Het aantal valpartijen lijkt de laatste jaren toe te nemen. Hoe kan dat?
Mooi-weer-racefietser en slecht-weer-loper. Gek op de bergen, pasta en cappuccino.
Op de Utrechtse Heuvelrug genieten de 9 nieuwe en opgefriste routes een enorme populariteit. In de top 10 van MTB-routes.nl zijn er maar liefst 4 uit deze regio te vinden. Die populariteit kan Rein Zwaan, teamleider van de boswachters van Staatsbosbeheer in deze regio, beamen. “Mountainbiken is van oorsprong een zomersport, maar we zien nu het hele jaar door dat de routes volop gebruikt worden. De pure mountainbiker gaat in de winter minder op pad, maar wielrenners zie je in de donkere maanden juist meer in het bos.
Ook kun je op meerdere locaties mountainbikes huren, als bedrijfs- of vriendenuitje. Maar dat betekent dat er regelmatig menigeen met nauwelijks fietservaring de routes verkent. Dat hoeft geen problemen te geven, mits je je snelheid aanpast. Doe je dat niet, dan vlieg je letterlijk uit de bocht.”
Meer singletracks, bunny hops, kombochten en flowy trails
De bestaande, ‘old school’ routes bij onder andere Amerongen en Lage Vuursche dienden als basis om de zogeheten 2.0-routes te bouwen. De oude routes zaten vol brede, rechttoe-rechtaan paden, haakse bochten en slechts een klein deel singletrack. De ervaren mountainbiker wil meer singletracks, drop-offs, bunny hops, kombochten en flowy trails.
Rein Zwaan, zelf ook een ervaren mountainbiker en wielrenner, weet dat een technischer parcours meer uitdaging geeft. “Maar de insteek is wel dat de route voor iedereen te doen moet zijn, mits je je snelheid aanpast. In het bos is het risico nu eenmaal groot dat als je naast de trail terechtkomt je een boom kunt raken met alle vervelende gevolgen van dien.”
Op de route Amerongen is onlangs een nieuwe afdaling toegevoegd en in de eerste week, ondanks de waarschuwingsbordjes, ging er al iemand onderuit. Een duidelijk geval van geen snelheid aanpassen en de remmen niet goed gebruiken, stelt Zwaan.” Overschatting? “Denk het wel. Hier leren we vergeleken met andere landen, al heel jong fietsen. Zo denkt iedereen te kunnen fietsen, dus ook mountainbiken, maar het vergt bepaalde skills die je overigens prima kunt leren. Met de auto rijd je toch ook geen rotonde op met een vaartje van 80 km/u?”
Mountanbiken is meer dan alleen fietsen
Alexander Fianke, coördinator van de mtb-route in het Overijsselse Haaksbergen en trainer bij de lokale wielervereniging HTFC, maakt zich sterk voor de bewustwording onder de gebruikers van MTB-routes dat mountainbiken veel meer is dan alleen fietsen. “Als mensen zich bewust zijn van hun vaardigheden, zijn ze ook beter in staat in te schatten wat ze wel in niet kunnen op een route. Ik zie het bijvoorbeeld bij racefietsers, die over het algemeen meer gefocust zijn op snelheid. Dat ze in de wintermaanden overgaan op de mountainbike komt voort uit het veldrijden. Maar veldrijden kun je niet vergelijken met mountainbiken.
Zo rijden ze in een groep vaak te dicht op het wiel van de voorganger, zoals ze gewend zijn op de weg, maar daardoor niet goed kunnen anticiperen op de ondergrond.” De boswachters op de Utrechtse Heuvelrug zien als de dagen korter worden, een cultuurverandering op de mtb-routes ontstaan, aldus Zwaan. “Wielrenners zijn soms ongeduldiger en willen bijvoorbeeld passeren op singeltracks waar dat helemaal niet mogelijk is.”
Train je skills
Cijfers over het aantal ongelukken op het Utrechtse mtb-routenetwerk kan Staatsbosbeheer momenteel niet boven tafel krijgen. Registratie is lastig, aangezien ze niet op de hoogte worden gebracht van alle valpartijen. “Soms lezen we het in de lokale media of de ongelukkige meldt zichzelf bij ons. Waar Zwaan wel van overtuigd is, is dat de meeste valpartijen voorkomen kunnen worden door beter getraind de mountainbike op te stappen. En dan niet zozeer conditioneel, maar het trainen van mountainbike-skills. Volg een clinic of cursus als Start2Bike bij een NTFU-gecertificeerd trainer om je vaardigheden bij te spijkeren.”
Ook de Twentse Fianke ziet in scholing de oplossing voor het voorkomen van valpartijen. “Door een cursus of clinic te volgen, besef je wat je niet kan, maar dat je het wel kan leren. We zien binnen onze vereniging wel een verschuiving van alleen hard fietsen en aan je conditie werken naar meer aandacht voor het verbeteren van je techniek en vaardigheid. Zo bieden we binnen onze club regelmatig techniektrainingen aan waar we met zo’n 10 á 15 deelnemers aan de slag gaan met bijvoorbeeld bochtentechniek en bunny hops.”
Kleurcodering in routes
Wat naast waarschuwingsborden voor hindernissen, de veiligheid op de mtb-routes ook ten goede komt, is de kleurcodering in de bewegwijzering. Je kiest die trail die het beste past bij jouw vaardigheden. De internationale kleurcodering, zoals wij die kennen uit de skiwereld, is echter niet bruikbaar voor ons land, want dan zouden we alleen maar groene routes hebben, vertelt Zwaan van Staatsbosbeheer.
“Denemarken, qua routes en landschap te vergelijken met ons land, heeft een codering ingevoerd die ons erg aanspreekt. Een zogeheten laaglandcodering. De zwarte route ga je hier dan niet tegenkomen. De te gebruiken kleuren worden groen, blauw en rood.”
Vanuit zijn rol als onderhoudscoördinator van de mtb-route in Haaksbergen voegt Fianke toe dat een honderd procent veilige mountainbikeroute niet te garanderen is. De staat van een route verandert, afhankelijk van de weersomstandigheden, voortdurend. Droge en mulle of zachte en modderige trails. Als je de onderhoudsploeg te vriend wil houden, ga dan niet de route op na veel regen.”
Bron: Fietssport Magazine
Vanaf deze week wordt een deel van de blauwe MTB-route Holten nabij de singletrack langs het Hazenpad en de Grensweg in Holten afgesloten. Dit is nodig om de zandhagedis te beschermen, die daar veel voorkomt. De route wordt omgeleid via de Plaggenweg en de Haarlerweg. Ter plaatse wordt de omleiding aangegeven met de bekende blauwe MTB-route bordjes. De omleiding duurt tot ten minste 1 oktober a.s.
Maatregelen voor MTB’er en zandhagedis
De single-tracks van MTB-routes (de smalle paadjes van de route) zijn op sommige plekken rul, vanwege de regelmatige betreding van fietsers en de invloed van de zon op die delen van de route. Juist op die plekken willen zandhagedissen zich opwarmen of zetten ze hun eitjes af. Deze activiteiten vinden met name in de periode van eind maart t/m eind oktober plaats.
Op de heide van de Sallandse Heuvelrug zijn daarom extra zandplekken gemaakt. Daarmee is het leefgebied uitgebreid. Niet alleen voor de zandhagedis maar ook veel insecten genieten hier van. Door de extra zandplekken hopen we dat er minder zandhagedissen de MTB-routes opzoeken en er minder overreden worden.
Kaartje met omleidingsroute. Oranje lijn is de tijdelijke afgesloten singletrack. De paarse lijn is de omleidingsroute.
De zandhagedis is een soort die bescherming nodig heeft. Hij staat op de Rode Lijst van reptielen en in een aantal wetten is de soort ook benoemd als beschermde soort. De Sallandse Heuvelrug is één van de kerngebieden van de zandhagedis in Nederland. Dat is ook niet zo gek, omdat de soort vooral voorkomt op de hogere zandgronden. Goed herkenbaar op het onderstaande kaartje zijn de Veluwe, de Utrechtse èn de Sallandse Heuvelrug.
Er zijn de laatste jaren veel meldingen van bezoekers en inventarisatie-vrijwilligers geweest over doodgereden reptielen op delen van de MTB-route. Naar aanleiding hiervan zijn wij als terrein beherende organisaties in het voorjaar en de zomer van 2019 ook zelf onderzoek gaan doen op de MTB-routes, maar ook op wandelpaden, fietspaden en verharde wegen. Het onderzoek bevestigt de meldingen. Vooral op de singletrack langs het Hazenpad en de Grensweg bij Holten worden relatief veel zandhagedissen onbewust dood gereden.
Onderzoek naar alternatieven
Een definitieve afsluiting van dit deel van de blauwe MTB-route en het uitwerken van alternatieve routes is uitvoerig besproken met het Routenetwerk Twente, de Wielerverenigingen in Holten en Haarle en andere belanghebbende partijen. Echter, de alternatieve routes stuiten eveneens op bezwaren. Onze collega’s van Natuurmonumenten hebben op een deel van de route op de Sprengenberg onderzoek gedaan om de singeltracks te bekleden met grind of schelpengruis om daarmee de route onaantrekkelijk te maken voor de reptielen. Helaas zonder het gewenste resultaat.
Een definitieve afsluiting van een deel van de route is wat Staatsbosbeheer betreft niet wenselijk. Het meest logische alternatief is het tijdelijk afsluiten van een deel van de route en de instelling van een tijdelijke omleiding, oftewel een zomerroute. We kennen MTB’ers ook als liefhebber van de natuur en dat ze genieten van de natuur waarin ze hun sport beleven. We gaan er vanuit dat de tijdelijke omleiding op sportieve wijze gerespecteerd wordt en dat iedereen zich aan deze tijdelijke zomerroute zal houden.
Bron: Staatsbosbekeer
